Zgodnie z definicją zawartą w ustawie o usługach płatniczych krajowa instytucja płatnicza jest „osobą prawną, która uzyskała zezwolenie Komisji Nadzoru Finansowego na prowadzenie działalności w charakterze instytucji płatniczej”. KIP należy do kategorii „dostawców usług płatniczych” (obok m.in.: banków, dostawców świadczących wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku czy małych instytucji płatniczych). KIP może świadczyć usługi płatnicze (na podstawie zezwolenia udzielonego przez KNF) oraz inne usługi (w ramach prowadzenia innej działalności gospodarczej).
Zakres usług płatniczych świadczonych przez KIP polegać może na realizacji następujących czynności:
przyjmowanie wpłat gotówki i dokonywaniu wypłat gotówki z rachunku płatniczego oraz wszelkie działania niezbędne do prowadzenia rachunku płatniczego (rachunek płatniczy oznacza rachunek prowadzony dla jednego lub większej liczby użytkowników służący do wykonywania transakcji płatniczych);
wykonywanie transakcji płatniczych (transakcja płatnicza oznacza zainicjowaną przez płatnika lub odbiorcę wpłatę, transfer lub wypłatę środków pieniężnych), w tym transferu środków pieniężnych na rachunek płatniczy u dostawcy użytkownika lub u innego dostawcy:
przez wykonywanie usług polecenia zapłaty, w tym jednorazowych poleceń zapłaty (usługa polecenia zapłaty polega na obciążeniu określoną kwotą rachunku płatniczego płatnika na skutek transakcji płatniczej zainicjowanej przez odbiorcę, dokonywanej na podstawie zgody, której płatnik udzielił odbiorcy, dostawcy odbiorcy lub dostawcy płatnika),
przy użyciu karty płatniczej lub podobnego instrumentu płatniczego,
przez wykonywanie usług polecenia przelewu, w tym stałych zleceń (usługa polecenia przelewu polega na uznaniu rachunku płatniczego odbiorcy, w przypadku gdy transakcja płatnicza z rachunku płatniczego płatnika jest dokonywana przez KIP na podstawie dyspozycji udzielonej przez płatnika);
wykonywanie transakcji płatniczych wymienionych w lit. b) powyżej, w ciężar środków pieniężnych udostępnionych użytkownikowi przez KIP z tytułu tzw. kredytu płatniczego – pod warunkiem że pożyczka nie jest udzielana na okres dłuższy niż 12 miesięcy oraz ze środków pieniężnych otrzymanych lub przechowywanych w celu wykonania transakcji płatniczej);
wydawanie instrumentów płatniczych (instrument płatniczy oznacza zindywidualizowane urządzenie lub uzgodniony przez użytkownika i KIP zbiór procedur, wykorzystywane przez użytkownika do złożenia zlecenia płatniczego);
umożliwianie akceptowania instrumentów płatniczych oraz wykonywania transakcji płatniczych, zainicjowanych instrumentem płatniczym płatnika przez akceptanta lub za jego pośrednictwem, polegających w szczególności na obsłudze autoryzacji, przesyłaniu do wydawcy instrumentu płatniczego lub systemów płatności zleceń płatniczych płatnika lub akceptanta, mających na celu przekazanie akceptantowi należnych mu środków, z wyłączeniem czynności polegających na rozliczaniu i rozrachunku tych transakcji w ramach systemu płatności w rozumieniu ustawy o ostateczności rozrachunku (acquiring); 6.świadczeniu usługi przekazu pieniężnego (usługa przekazu pieniężnego świadczona jest przez KIP bez pośrednictwa rachunku płatniczego prowadzonego dla płatnika i polega na transferze do odbiorcy lub do innego dostawcy przyjmującego środki pieniężne dla odbiorcy środków pieniężnych otrzymanych od płatnika lub na przyjęciu środków pieniężnych dla odbiorcy i ich udostępnieniu odbiorcy);
świadczeniu usługi inicjowania transakcji płatniczej (usługa PIS polega na zainicjowaniu zlecenia płatniczego przez dostawcę świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej [PISP] na wniosek użytkownika z rachunku płatniczego użytkownika prowadzonego przez innego dostawcę);
Poza świadczeniem usług płatniczych KIP może również:
świadczyć ściśle powiązane ze świadczeniem usług płatniczych usługi dodatkowe, takie jak: usługa wymiany walut, usługa bezpiecznego przechowywania środków pieniężnych przekazanych w celu wykonania transakcji płatniczej, usługa przechowywania i przetwarzania danych;
prowadzić system płatności (system płatności system transferu środków pieniężnych oparty na formalnych i znormalizowanych regułach oraz wspólnych zasadach dotyczących przetwarzania, rozliczeń lub rozrachunku transakcji płatniczych);
prowadzić inną działalność gospodarczą, np. polegającą na świadczeniu usług z zakresu IT (jako tzw. hybrydowa KIP).
Świadczenie usług płatniczych w charakterze KIP wymaga uzyskania zezwolenia KNF. Zezwolenie może być wydane przez KNF wyłącznie osobie prawnej (np. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością) z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, która zamierza wykonywać na tym terytorium przynajmniej część swojej działalności z zakresu świadczenia usług płatniczych.
Wszystkich zainteresowanych tematyką #KIP zachęcamy do kontaktu z autorem na adres: maciej.raczynski@rsplgal.pl . Dalsze informacje dostępne są na stronie https://rsplegal.pl/obszaryspecjalizacji/instytucjeplatnicze/
Maciej Raczyński
Radca Prawny | Partner
